T.C.
YARGITAY
21. HUKUK DAİRESİ
E. 2010/14075
K. 2012/13124
T. 5.7.2012
ÖZET : Dava hizmet tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece yapılacak iş; davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınarak, davalının talep edilen dönemde çalıştığı büro adresleri ilgili Baro Başkanlığı'ndan sorularak, bu adreslerde vergi kaydı olan diğer avukatlar ve davacı ile aynı dönemlerde çalışmış ve komşu işverenlerin bordrolarına resmi belgelerde imzası olup olmadığını araştırmak, yapılan işin niteliğini tam olarak açıklığa kavuşturmak, davacının davalıya ait işyerinde çalıştığı süreyi kuşkuya yer vermeyecek şekilde tespit etmek ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermektir. Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
DAVA : Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi:
KARAR : Dava, davacının 1987 Mayıs ayı ile 2004 Eylül ayları arasında serbest avukatlık yapan davalıya ait büro işyerinde ve ... ... plakalı özel araçta şoför olarak geçen ve Kurum'a bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 Sayılı Yasa'nın 79. maddesi bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları ya da komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 16.09.1999 gün 1999/21-510-527, 30.06.1999 gün 1999/21-549- 555-03.11.2004 gün 2004/21-480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır. Somut olayda, davacının şoförlük yaptığını iddia ettiği ... ... plakalı aracın 16.06.1987-04.05.2004 tarihleri arasında davalı adına kayıtlı olduğu, davalı işverenin 01.02.1990 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya başladığı ve sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışmaya devam ettiği, mahkemece dinlenen ve davalıya ait büro adresinde vergi kaydı ile çalıştığı anlaşılan tanık C.'nin beyanlarından, davacının davalıya ait olduğu sabit olan araçta 1995 yılı Aralık ayı sonuna kadar şoförlük yaptığından söz edilmekte ise de talep edilen dönemin uzunluğu nedeniyle, büro adresinde vergi kaydı olan diğer avukatlar ve komşu işyerinde çalışan kayıtlı kişiler ile işyeri sahipleri tespit edilip beyanlarına başvurulmadan, bu dönemde avukatlık bürosunda çalıştığını iddia eden davacının tebligat gibi resmi belgelerde imzası olup olmadığı araştırılmadan ve yapılan işin niteliği tam olarak açıklığa kavuşturulmadan eksik inceleme ile sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş; davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınarak, davalının talep edilen dönemde çalıştığı büro adresleri ilgili Baro Başkanlığı'ndan sorularak, bu adreslerde vergi kaydı olan diğer avukatlar ve davacı ile aynı dönemlerde çalışmış ve komşu işverenlerin bordrolarına resmi belgelerde imzası olup olmadığını araştırmak, yapılan işin niteliğini tam olarak açıklığa kavuşturmak, davacının davalıya ait işyerinde çalıştığı süreyi kuşkuya yer vermeyecek şekilde tespit etmek ve tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar vermektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalı O. iadesine, 05.07.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
| < Önceki | Sonraki > |
|---|
